Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753
Mentastre
Mentha suaveolens
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Baume-fèr, Mento-sóuvajo.
Noms en français : Menthe à feuilles rondes, Menthe odorante.
Descripcioun :Lou mentastre es uno mento coumuno dins quàsi touto la Prouvènço. Se recounèis à sis lònguis espigo de flour blanco que viron au brun e peréu à si fueio quasimen redouno e goufrado.
Usanço :Coume tóuti li mento, èi manjadis cru (ensalado, soupo, dessert, bevendo..) o en tisano. Ei counseia de pas trop faire caufa la tisano de mentastre que soun essènci èi voulatiéu. La mento èi vertuouso pèr digeri, sougna li plago e pèr faire fugi la tavaniho.
Port : Erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mentha
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Mentha suaveolens Ehrh., 1792